Jesse Klaver heeft het begrip ‘empathie’
op de agenda gezet. Zijn essay is vorige week in boekvorm verschenen, waarin
hij empathie inzet als middel om tot maatschappelijke verbinding te komen in
een gepolariseerde samenleving. Dat is een houding, die het tegendeel is van de
zichzelf beschermende Trumps van deze wereld. Die geloven in de methode van
straf en beloning (het zaaien van angst), het recht van de sterkste (uitsluiting)
en wij tegenover zij (escalatie). Klaver stelt daar dus empathie en verbinding tegenover.
Ik vrees echter dat Klavers boekje blijft
bij verkiezings-kretologie. Ik ben heel bang dat we ondanks de mooie woorden
van Jesse in maart overgaan tot de politieke orde van de dag onder de
Nederlandse Trump, terwijl het juist nu gaat om politieke en sociale
verandering: een ander antwoord op de vragen van onze tijd!
Het zou mooi zijn als GroenLinks deze inspiratie verder
oppakt en daar merk ik helaas niets van. Ik ben lid van de partij en doe al
geruime tijd mijn best van onderaf dezelfde wensen als Jesse vorm te geven, maar
vind geen gehoor. Hoe gaat de GroenLinks leiding en hoe gaan de volksvertegenwoordigers
dit voorleven? Hoe pas je empathie toe in het politieke bedrijf? Dat doe je
niet eventjes…
Wat Klaver allemaal zegt zegt sluit
naadloos aan bij de wereldwijd verbreide methode van de Nonviolent
Communication, in Nederland positiever en pro-actiever ‘Verbindende
Communicatie’ genoemd. Het is ontstaan als antwoord op de rassenrellen in de VS
in het midden van de vorige eeuw. Het is de politieke erfenis van Gandi en
Martin Luther King. Ik ben hier de afgelopen tien jaar mee bezig geweest en ben
er internationaal gecertificeerd trainer in. In Zweden wordt de Groene fractie
erin getraind. Het zou mooi zijn als alle GroenLinks fracties in het land hierin
getraind zouden worden. Leef het voor tot in de haarvaten van de maatschappij!
Empathie is de essentie van deze methode, wat leidt tot het besef dat er meer dingen zijn die ons als mens verbinden dan dat ze ons scheiden. Precies wat Klaver wil. Wat ons bindt zijn universele menselijke waarden. Iedereen wil genoeg te eten hebben, zich veilig voelen, een bijdrage leveren, tot een sociale kring behoren en in harmonie een leuk kinderfeest vieren.
Empathie is de essentie van deze methode, wat leidt tot het besef dat er meer dingen zijn die ons als mens verbinden dan dat ze ons scheiden. Precies wat Klaver wil. Wat ons bindt zijn universele menselijke waarden. Iedereen wil genoeg te eten hebben, zich veilig voelen, een bijdrage leveren, tot een sociale kring behoren en in harmonie een leuk kinderfeest vieren.
Klaver noemde Trump een ‘mafklapper’,
wat niet erg empathisch is. In de praktijk van de Verbindende Communicatie geldt
dat elk oordeel een signaal is van een onvervulde behoefte. Wat Jesse waarschijnlijk
bedoelde met ‘mafklapper’, is dat Trump hem heel bezorgd maakt, vanuit zijn
behoefte aan respect, gelijkwaardigheid en integriteit. Ook Jesse heeft nog wat
te leren.
Empathisch luisteren heeft een
wonderbaarlijk effect. Door boosheid en agressie heen je niet gaan verdedigen,
geen muur optrekken, je eigen gekwetstheid (en ego) opzij zetten. Als je de
ander bevraagt en erkent in welke waarde er voor die ander toe doet, zal de
ander ook open willen staan voor jou. Dan ontstaat er verbinding.
Het is echter lastig om naar een ander
te luisteren als je zelf getriggerd bent, het is ook lastig om dingen te horen
die niet passen in jouw visie op de wereld. Maar als je luistert op waardenniveau
ontmoet je elkaar. Dat moet je oefenen, dit kan je niet zomaar.
Er valt nog meer te leren: veel ellende
en langdurige strijd ontstaat als mensen focussen op strategieën en als ze niet
door hebben om welke waarden het eigenlijk gaat. Zwarte Piet is een strategie
voor harmonie voor de ene groep en de aanpassing van Zwarte Piet is een
strategie voor erkenning van de andere groep. Kan je een strategie verzinnen
waarin beide behoeftes samengaan? Ik vind de roetveegpiet een mooie poging.
Nog een voorbeeld. Als Wilders het heeft
over de islam als ‘achterlijke’ cultuur, wat bedoelt hij dan? Vermoedelijk is
hij bang dat er aan de Nederlandse identiteit, dus authenticiteit, wordt
geknabbeld. Of hij vreest voor meer strijd in onze samenleving en dus is zijn
behoefte aan harmonie in het geding. Het kan ook zijn dat hij dit zegt uit
angst zelf niemand te zijn en wil hij hiermee zijn persoonlijke autonomie
bewerkstelligen. Op dit niveau wordt het gesprek nooit gevoerd. Het blijft
steken in politieke strategieën waar we eindeloos over strijden: AZC’s sluiten,
of heropenen, vluchtelingenquota verminderen, of beloftes nakomen, hoofddoeken
willen verbieden, of er soepel mee omgaan: op basis waarvan?
Kennis en inzicht van Nonviolent
Communication kan helderheid brengen en ook sneller tot constructieve
oplossingen leiden. Ik hoop dat GroenLinks dit oppakt en het niet blijft bij
een bevlogen essay van hun leider, die over acht jaar misschien weer vergeten is.
De visie moet niet hangen op Jesse Klaver alleen.
Dan heb ik het nog niet eens over de inzichten van de Sociocratie, Deep Democracy en de consent-besluitvormingsmethode, die het democratisch proces kunnen opfrissen. Daarin wordt de onderstroom hoorbaar, wat al zolang ondanks goede bedoelingen niet lukt, waardoor die onderstroom nu een gevaarlijke uitweg zoekt. Er is een wereld te winnen, op naar een menswaardige samenleving! En graag nu, ik ben zeer bezorgd over onze veiligheid:
Dan heb ik het nog niet eens over de inzichten van de Sociocratie, Deep Democracy en de consent-besluitvormingsmethode, die het democratisch proces kunnen opfrissen. Daarin wordt de onderstroom hoorbaar, wat al zolang ondanks goede bedoelingen niet lukt, waardoor die onderstroom nu een gevaarlijke uitweg zoekt. Er is een wereld te winnen, op naar een menswaardige samenleving! En graag nu, ik ben zeer bezorgd over onze veiligheid:
Hoi Hester,
BeantwoordenVerwijderenMooi, empathie kan veel doen, en ja het leeft op bepaalde manieren. Heb je bijv de documentaire van MIchael Moore gezien waarin hij zich inleeft in Trump-stemmers (onlangs uitgezonden door VPRO)?Zeer aan te raden!
, en ook het Ministerie van Sociale Zaken heeft 7 november een netwerkbijeenkomst geirganiseerd over 'de kracht van inleven'. We zullen het de komende jaren hard nodig hebben, laten we het oefenen en beoefenen,
groet
Ha Hester, je tekst houd me al lang bezig. En nu deel ik het volgende met je.
BeantwoordenVerwijderenOmdat ik niet het gehoord worden beleef bij GL heb ik mijn lidmaatschap opgezegd. Ik was heel lang bij GL en haar voorgangers.
GL heeft de uitslag van 2 referenda genegeerd.
Ik speel nu met alternatieven. Op dit moment is dat bij GeenPeil wat alle politieke partijen voor haar leden faciliteerd via on-line-democratie. Ik ben nog nooit zo actief geweest voor een politieke partij geweest. Het heeft een open eind, maar een ding is zeker:wat de leden stemmen dat gebeurd.
GP is ontstaan uit frustratie en om de behoeftes er achter te vervullen transformeren ze deze frustratie in een bijdrage aan de vernieuwing/verbetering van de democratie.Dwz:zo beleef ik het. Ik nodig je uit hun stemplatform-demonstratie es te bezoeken.
Ha 'Oebele', ik begrijp dat je vervulling vindt in actief politiek participeren. Mooi! Dat kan op vele manieren. Ik doe dat binnen GroenLinks lokaal. Referenda vind ik niet zo'n goed middel. leidt vaak tot veel verharding en ja-nee tegenstellingen. 'Deliberatie democratie' vind ik wel een heel goed middel: burgers worden betrokken bij de besluitvorming op onderwerpen die hun aangaan. Gelukkig zie je dat steeds meer overal. Dat het goed is als de burger meer invloed heeft deel ik met je. Dank voor je reactie. Hester
BeantwoordenVerwijderen